Menu dostępności (CTRL+U)
Zmień kontrast
Podświetl linki
Zatrzymaj animacje
Powiększ tekst
Szerokość tekstu
Wysokość linii
Resetuj ustawienia

Historia - Pasaż Odkryć

Godziny otwarcia:wt-pt:    8-17sb-nd:  10-18

Historia

Fot. P. Topolski

 

Rynek 4 to miejsce przepełnione historią Tarnowa, będące świadkiem niezliczonych wydarzeń z przeszłości miasta.

 

Najstarszymi zachowanymi fragmentami budynku są pochodzące z XV wieku piwnice. Wówczas przestrzeń nad nimi zabudowana była drewnianym budynkiem. W II połowie XVI wieku w jego miejsce, na scalonych już działkach wzniesiono szerokofrontową kamienicę z podcieniem w obecnej linii pierzei. W 1735 roku kamienica - zwana Nikielsonowską - uległa zniszczeniu w pożarze miasta, a w następnym pożarze w 1743 roku zawaliły się jej mury.

W 1747 roku kamienica stała się własnością księcia Pawła Sanguszki. W trakcie kolejnych lat budynek odbudowano jako dwupiętrowy szerokofrontowy dom klasycystyczny, z kompleksem ułożonej w podkowę zabudowy oficynowej na zapleczu.

Po rozbiorach, gdy Tarnów znalazł się pod panowaniem Austriaków, w budynku ulokowano Sąd Szlachecki. W 1826 roku kamienica przeszła na własność biskupa tarnowskiego Grzegorza T. Zieglera i została przebudowana na pałac mieszczący mieszkanie biskupa, jego urzędników i biuro konsystorskie.

W 1852 roku zabudowę posesji stanowił dwupiętrowy budynek frontowy kryty gontem i połączona z nim dwupiętrowa oficyna boczna sięgająca pl. Kazimierza Wielkiego. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XIX wieku kamienica i oficyna były remontowane pod kierunkiem Karola Polityńskiego, później Antoniego Schimitzka, w trakcie remontów skróceniu uległa oficyna.

W latach dziewięćdziesiątych XIX wieku nastąpił remont generalny z częściowym przekształceniem wnętrza, przebudową konstrukcji dachu i ukształtowaniem elewacji budynku frontowego.

W 1912 roku właścicielem nieruchomośći stał się ówczesny burmistrz Tarnowa dr Tadeusz Tertil, który przebudował pałac na dom czynszowy z parterem o funkcji handlowej – usunięto wówczas sklepienia parteru. Następnego roku miała miejsce przebudowa wszystkich przyległych budynków, co pozwoliło utworzyć pasaż handlowy przechodzący przez całą głębokość posesji.

Po II wojnie światowej budynek stał się własnością państwową. W latach 1957–1958 i w 1960 roku nastąpił remont konserwatorski zabudowy. W czasach PRL w Rynku 4 znajdowała się galeria sztuki, później zaś Pewex (sklep dewizowy oferujący luksusowe towary). Po przemianach ustrojowych, w latach 1996-2010 kamienica była siedzibą Biura Wystaw Artystycznych. Znajdowały się tutaj również mieszkania komunalne.

W 2015 roku podjęto decyzję o zmianie przeznaczenia kamienicy na cele popularyzacji nauki i techniki.

Roboty remontowe rozpoczęły się zimą 2019 roku. Ich zakres obejmował wymianę wszystkich instalacji, doprowadzenie ciepła systemowego MPEC, montaż podnośników dla osób niepełnosprawnych, zabezpieczenie i odnowienie elewacji. Wymieniono podłogi, ułożono nowy parkiet, odnowiono całość stolarki wewnętrznej i zewnętrznej.

W marcu 2020 roku wydobyto spod tynku - datowane na XVIII, XIX i początek XX-wieku - malowidła. Znajdują się one praktycznie we wszystkich pomieszczeniach kamienicy. Posiadają charakter architektoniczny i geometryczno-ornamentalny, odwołujący się do funkcji jakie kamienica pełniła w przeszłości. Badania wykazały obecność nawet kilku warstw malarskich występujących jedna na drugiej.

 

  • XV wiek

    Z tego okresu pochodzą najstarsze zachowane fragmenty piwnic budynku

  • XVI wiek

    Przebudowa i rozbudowa kamienicy w obecnej linii pierzei

  • 1735

    Budynek ulega zniszczeniu w pożarze miasta

  • 1743

    Kolejny pożar Tarnowa, w wyniku którego zawaleniu ulegają mury budynku

  • 1747

    Kamienica stała się własnością księcia Pawła Sanguszki

  • 1796

    Austriacy lokują w obiekcie Sąd Szlachecki

  • 1826

    Budynek przechodzi na własność biskupa tarnowskiego Grzegorza T. Zieglera i zostaje przebudowana na pałac biskupi

  • 1912

    Właścicielem realności staje się ówczesny burmistrz Tarnowa dr Tadeusz Tertil

  • lata '70

    Budynek mieści galerię sztuki

  • 1996

    Na parterze kamienicy działalność zaczyna prowadzić Biuro Wystaw Artystycznych

  • 2010

    BWA opuszcza obiekt

  • 2015

    Opracowanie pierwotnej koncepcji funkcjonowania kamienicy Rynek 4 jako Tarnowskiego Parku Doświadczeń

  • 2017

    Pozyskanie finansowania unijnego na realizację zadania

  • 2019

    Rozpoczęcie prac remontowych

  • 2020

    Opracowanie nowej koncepcji funkcjonowania Rynku 4 jako Pasażu Odkryć

  • 2021

    Zakończenie robót budowlanych, rozpoczęcie produkcji ekspozycji

  • 2022

    Planowane otwarcie Pasażu Odkryć

 

 

Kontynuując przeglądanie tej strony, akceptujesz pliki cookies. Więcej na ten temat znajdziesz w naszej Polityce Prywatności.